نشست حمایت از کودکان مستعد بازمانده از تحصیل| سیزدهمین نشست خانه کرامت برگزار شد

سیزدهمین نشست خیر و خرد با موضوع «حال و آینده‌ی خیرخواهی‌های موثر آموزشی در ایران» با تکیه بر مطالعات موردی و پژوهشی در موسسه‌ی خیریه و عام‌المنفعه‌ی دارالاکرام برگزار شد. خانه‌ی کرامت حامی آموزش و تحصیل بیش از 8 هزار کودک و نوجوان بااستعداد فاقد سرپرست موثر است که در راستای توسعه‌ی ادبیات خیر ماندگار و مسئولیت‌پذیری اجتماعی و نیز توسعه فرهنگِ همیاری سلسله نشست‌های خیر و خرد را با حضور اندیشمندان و متفکران این حوزه برگزار می‌کند.

در این نشست که با حضور دکتر هادی خانیکی استاد دانشگاه، محقق، پژوهشگر و کنشگر حوزه‌ی علوم اجتماعی و ارتباطات برگزار شد با توجه به 24 پیمایش، سنجش و نگرش صورت‌گرفته در 30 سال اخیر عوامل و نشانگان گسیخته‌ساز و همبسته‌ساز در امور خیرخواهانه مورد بررسی قرار گرفتند و در ادامه با اشاره به رویکردهای نگرشی درباره‌ی چگونگی تغییر مسیر جامعه از نظام ارزشی اخلاقی مصرف‌گرایانه، منفعت‌طلبانه و مادی‌گرایانه به سوی ایثار، فداکاری بحث شد.

دکتر خانیکی ارزش‌ها و نگرش‌های دینی، رسانه‌ها و سیاست را از مکانیزم‌های کنترل‌کننده‌ی روند سرعت تضعیف نظام‌های ارزشی خیرخواهانه در کشور دانست و گفت: در سال‌های اخیر، جامعه‌ی ایرانی به اعتبار فرهنگ ایرانی و دینی و نیز تجربه‌هایی که دارد در برابر سرنوشت تهدیدکننده‌ی خود سرنوشت امیدوارکننده‌ای را انتخاب کرده است؛ به طوری که بخشی از جامعه در برابر خطرات و مشکلات بیمناک شده است و در واکنش به آنها داوطلبانه و در قالب گروه‌ها، انجمن‌ها و موسسات در برابر بحران‌ها و خطرات طبیعی و اجتماعی دست به اقدامات خیرخواهانه زده است.

 خانیکی افزود: جامعه‌ی ما زنده بودن و تاب‌آوری خود را رهین روند همبستگی‌ساز است؛ چراکه از نهادهای رسمی ناامید و مایوس شده و در نتیجه برای خود مسئولیت خطیری را تعریف کرده است. روندهای گسیخته‌ساز نیز کسانی را درگیر این کرده  که «خود افروزم چراغ راه خویش را». به همین دلیل اعتماد بر مناسبات، روابط سنتی و شخصی، افراد، شخصیت‌ها و کاریزماها بر نهادها مقدم شده است. حال اینکه امروزه میزان مشارکت مردم در امور داوطلبانه و همکاری آنها با سازمان‌های مردم‌نهاد یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی به شمار می‌رود و جامعه‌ی مدرن جامعه‌ی نهادهاست. ما باید به این فکر کنیم که چطور می‌توانیم بین زمینه‌های بالقوه و فعلیت دادن آنها در نهادها پل ارتباطی بزنیم.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه مدرسه‌سازی از سوی خیرین در برخی استان‌های محروم به درستی پیش رفته است، افزود: اما چطور می‌شود در این میان اولویت‌بندی کرد و آن را به نهادها واگذار کرد؟ مدرسه ساختن کار خیر تلقی می‌شود اما آیا کمک کردن به یک پژوهش هم می‌تواند کار خیر تلقی شود؟ در واقع رویکرد خرد و خیر و زمینه‌های پراکنده و جزیره‌ای آن زیاد است اما چگونه می‌توان آنها را به یک امر خیرخواهانه‌ی نهادمند و شبکه‌ای تبدیل کرد؟ جامعه‌ی ایران به نوعی خودآیینی رسیده، متکثر شده و در گروه‌های مختلف فکر می‌کند که چه کار کند و چون خودش فکر می‌کند به صورت جزیره‌ای درمی‌آید. در نتیجه ده‌ها خیریه و ان‌جی‌او به وجود آمده اما این خیریه‌ها و سمن‌ها در کجا به هم وصل می‌شوند؟ کجا با هم کار می‌کنند؟ کجا با هم همپوشانی دارند؟ کجا به وجوه تمایز خود می‌پردازند؟!

خانیکی با اشاره به اهمیت شناخت مسئله پیش از ارائه‌ی راه‌حل‌های متعدد افزود: جامعه‌ی ایران دچار فقر یا ضعف گفت‌وگوست و این فقر یا ضعف گفت‌وگو منجر به ضعف جامعه‌ی مدنی شده و ضعف جامعه‌ی مدنی در تعیین سرنوشت منجر به ضعف رقابت‌های سیاسی و تعصب شده است.

خانیکی در پایان گفت: امر خیرخواهانه اگر بتواند به مسئله‌ای اجتماعی تبدیل شود و نهادهای اجتماعی و سپس نهادهای سیاسی و آموزشی و فرهنگی را درگیر کند، می‌تواند موفق شود و با از بین بردن گسستگی میان حوزه‌های مدیریت، سیاست و حوزه اجتماعی می‌توان سرمایه‌های فردی را به سرمایه‌های اجتماعی تبدیل کرد.