چرخش 180 درجه‌ای وزارت صمت | سود نجومی واردکنندگان از عرضه قطره چکانی خودرو در بورس کالا
4 ماه پیش بود که عرضه خودرو در بورس کالا کلید خورد؛ البته عرضه خودرو به این راحتی‌ها به سرانجام نرسیده بود و وزارت صمت مانعی بزرگ برای عرضه خودرو در بورس کالا محسوب می‌شد.
پس از گذشت 4 ماه از آغاز عرضه خودرو در بورس کالا، بالاخره وزارت صمت تغییر موضع داده و در طرف موافق قرار گرفته است؛ این تغییر رویکرد حالا مدتی است از جانب سخنگوی این وزارتخانه و حتی در کلام وزیر مکررا بیان می‌شود و به مانور بزرگ رسانه‌ای وزارت صمت تبدیل شده است. اما از قضا چرخش 180 درجه‌ای وزارت صمت، با واردات خودرو همزمان شده و سوالات زیادی را ایجاد کرده است!
به گزارش تجارت‌نیوز، 4 ماه پیش بود که عرضه خودرو در بورس کالا کلید خورد؛ البته عرضه خودرو به این راحتی‌ها به سرانجام نرسیده بود و وزارت صمت مانعی بزرگ برای عرضه خودرو در بورس کالا محسوب می‌شد. اما اکنون با وارد شدن خودروهای جدید به کشور وزارت صمت تغییر رویه داده و به دنبال عرضه بیشتر خودرو در بورس کالاست؛ حالا این پرسش مطرح است که وزارت صمت از این تغییر رویه چه منافعی را دنبال می‌کند؟
زمانی که موضوع عرضه خودرو در بورس کالا مطرح شد وزارت صمت و مدیران برخی از کارخانجات، مخالف صد در صد این عرضه بودند. حتی تا چند هفته پیش سخنگوی وزارت صمت از معایب عرضه خودرو در بورس کالا سخن می‌گفت. اما در تغییری ملموس و تعجب برانگیز، این روزها که واردات خودرو در کشور جانی تازه گرفته، وزارت صمت موافق صد در صد عرضه خودرو در بورس شده است.
واردات قطره‌چکانی خودرو
این هفته اخبار بازار خودرو در صدر قرار گرفت چرا که خودروهای کیا بالاخره پس از مدت‌ها از کره به ایران رسیدند. وزارت صمت وعده داده است تا پایان سال 100 هزار دستگاه خودرو خارجی دیگر به بازار ایران برسد؛ اما آن‌طور که منابع محلی می‌گویند سوم دی ماه تنها 22 دستگاه خودرو به بندر لنگه رسیده است!
بر اساس پیگیری‌های تجارت‌نیوز دومین محموله خودروهای وارداتی نیز در مسیر ایران قرار دارند. گویا این محموله هم شامل 30 دستگاه خودرو کیا شامل مدل‌های سراتو، پیکانتو، ریو، پگاس، سونت و اسپورتیج است که توسط شرکت کوشا خودرو به بندر لنگه می‌رسد و پس از طی تشریفات گمرکی به بازار عرضه می‌شود. از قضا قرار است این خودورها در بورس کالا عرضه و قیمت‌گذاری شوند.
قیمت خودروهای وارداتی حداقل سه میلیارد تومان تخمین زده می‌شود. عماد جعفری، تحلیلگر بازار خودرو، در همین زمینه به تجارت‌نیوز گفته است با هزینه‌های حمل و نقل، تعرفه، سود واردکننده و احتساب دلار 40 هزار تومانی ارزان‌ترین خودروی وارداتی سه میلیارد تومان قیمت‌گذاری می‌شود.
واردات خودرو چه اثری بر قیمت‌ها دارد؟
مساله اصلی همینجاست که عرضه خودروی سه میلیاردی در بورس چگونه خواهد بود؟ بر اساس آمار تعداد کمی خودرو وارد کشور شده و تعیین قیمت پایه و پس از آن عرضه در بورس کالا می‌تواند سود خوبی برای واردکنندگان در پی داشته باشد. برخی از کارشناسان می‌گویند که با توجه به تقاضا احتمالا قیمت خودرو در بورس کالا به حدود 4 میلیارد تومان برسد.
نکته اساسی دیگر اینکه وزارت صمت مخالف اصلی عرضه خودرو در بورس کالا بوده است. حتی امید قالیباف سخنگوی این وزارتخانه، در نشست خبری در شهریورماه اعلام کرد: «دولت و وزارت صمت موافق عرضه خودرو در این بستر نیستند و تنها به‌دلیل شفاف‌سازی قیمت‌ها این اقدام صورت گرفته است. اما باید از حقوق مصرف‌کننده دفاع کرد و پس از تنظیم بازار، عرضه خودرو در این بستر متوقف می‌شود.»
اما اکنون وزیر صمت و سخنگوی این وزارتخانه از مزیت عرضه خودرو در بورس کالا می‌گویند که علت این تغییر موضع تعجب برانگیز مشخص نیست!
برخی دلیل این تغییر رویکرد را در واردات این خودروها و منافع مالی حاصل از آن جست‌وجو می‌کنند. به ویژه آنکه یک بررسی ساده نشان می‌دهد واردکنندگان مجاز در این مرحله، عموما از شرکت‌هایی انتخاب شده‌اند که وابستگی دولتی دارند و در نتیجه سود آنها از عرضه خودرو در هر بازاری به معنای سود دولت است!
این مساله آنجا جالب‌تر می‌شود که به تعداد خودروهای ورودی نگاه تازه‌ای داشته باشیم. 22 و 30 دستگاه تعداد خودروهایی است که راه رسیدن به ایران را طی کرده‌اند و بر اساس وعده وزارت صمت احتمالا در بورس کالا عرضه می‌شوند. عرضه محدودی که تقاضای بسیاری را به دنبال خواهد داشت؛ این اشاره کوتاه می‌تواند مفصلا توضیح دهد که در صورت عرضه اینچنینی چه اتفاقی برای کشف قیمت خودرو خواهد افتاد!
بدین ترتیب به نظر می‌رسد در مقطع کنونی وزارت صمت یا به عبارتی دولت، منفعت خود را در بستر بورس کالا و عرضه خودروهای وارداتی در این بورس با قیمت‌های نجومی دنبال می‌کند. مسیری که ممکن است موجی از افزایش قیمت را برای خودروهای خارج از بورس هم ایجاد کند.
این یکی از همان مشکلاتی است که اخیرا عرضه برخی خودروهای داخلی را هم با حاشیه مواجه کرده بود. بر همین اساس بود که طی توافقی میان بورس کالا و وزارت صمت مقرر شد تعداد عرضه‌ها از اندازه مشخصی کمتر نباشد تا شرط کشف قیمت منصفانه رعایت شود. اما آیا وزارت صمت در عرضه خودروهای وارداتی هم به این مقررات تن می‌دهد؟
